ذکر و فکر کودک؛ نقد «جشن نماز»

سنجش‌ها

درباره این آیتم پر تکرار در شبکه پویا، بر پله پنجم پرسش‌های انتقادی می‌ایستم؛ سپس یکی یکی پایین می‌آیم تا به پله یکم برسم. امیدوارم سازندگان محترم دست‌کم به پرسش یکم درباره ساخت خروارها نمونه از این دست، پاسخی عرضه کنند!

5. «اذکار ایام الاسبوع» یا ذکرهای روزهای هفته به این شکل نه در مصباح المتهجد شیخ طوسی آمده است، نه در جمال الاسبوع ابن‌طاووس و حتی در مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی هم نیست، بلکه این کتاب‌ها بخشی درباره «روزهای هفته» دارند و دعاهایی بسیار بلندتر از این اذکار در آن بخش‌ها گنجانده‌اند؛ پس منبع معتبر و مستند اختصاص این اذکار به روزهای هفته چیست؟

4. ذکرگویی مستحب است و دلیل و مستند قطعی نمی‌خواهد، بلکه امید به ثواب در این زمینه کافی است، اما چرا اذکار را تکرار می‌کنند؟

3. بنابر اصول درون‌پویی (Meditation) تکرار ذکر به تمرکز قوای ذهنی می‌انجامد و زمینه معنویت قدسی را فراهم‌تر می‌کند. بسیار خوب. بنابر رسم رایج، این اذکار را باید صد بار تکرار کنند؛ پس چرا صد بار تکرار نمی‌کنند؟ یا دست‌کم چرا هفت بار تکرار نمی‌کنند؟ آیا همین میزان تکرار در رسانه‌ای دیداری موجب تمرکز خواهد شد؟

2. همین میزان تکرار کافی است؛ زیرا طفل پس از دیدن این آیتم، سر خط را می‌گیرد. این آیتم مانند تابلوی «سبحان الله» در جاده‌هاست که راننده را متوجه خدا می‌کند. کودک سرگرم به بازی نیز با دیدن این تابلوی دیداری، پس از پخش، تلنگر می‌خورد و این آیتم ناخودآگاه در او تأثیر می‌گذارد، اما آیا کودک نباید بفهمد که چه می‌گوید؟ آیا کودک معنای این ذکر را می‌فهمد تا بخواهد سر خط را بگیرد و برود؟

1. پس از بیان جمله عربی، ترجمه آن هم با لحن و زبان کودکانه پخش می‌شود، اما آیا ترجمه فارسی «ذا الجلال» صاحب جلالت و ترجمه فارسی «ذا الاکرام» صاحب کرامت است؟ یعنی مخاطب فقط معنای «ذا» را نمی‌داند و با این ترجمه متوجه می‌شود که معنایش «صاحب» است؟

از پله یکم هم پایین می‌آیم، اما معتقدم این مشت کوچک از محتوای رسانه‌ای، نمونه‌ای از خروارها داده و اطلاع است که فقط به انگیزه پر کردن حافظه مخاطب بی‌پناه و جانمایی سبکی سلیقه‌ای از دین‌داری در ذهنیت او و کپی کردن نسخه‌های کودکانه بزرگ‌سالان ملتزم به آن سلیقه و بدون هیچ اراده‌ای برای ارتقای سطح «درک» و «فهم» و «فکر» و دین‌شناسی کودک تولید می‌شود، اما از دید من معادله دین‌داری = دین‌شناسی درست نیست.

دیدگاه شما